Việc giới thiệu hoặc triển khai MES trong các dây chuyền sản xuất luôn đi kèm với những kỳ vọng cao của các doanh nghiệp. Đây là quyết định chiến lược quan trọng, đặc biệt đối với những người dùng lần đầu, bởi trước đó phải có sự cân nhắc chiến lược sâu rộng và các quyết định kỹ thuật then chốt. Hơn nữa, các dự án MES ngày càng trở nên phức tạp hơn.
Tất nhiên, những kỳ vọng nhất định về một giải pháp cao cấp như MES là hoàn toàn phù hợp và mong muốn của các nhà phát triển. Tuy nhiên, do đặc thù các cơ cấu sản xuất có độ phức tạp cao, các doanh nghiệp thường mong đợi MES sẽ có thể giải quyết mọi vấn đề. Nhưng giống như bất kỳ hệ thống kỹ thuật phức tạp nào, việc sử dụng MES phụ thuộc rất lớn vào sự chuẩn bị, tính minh bạch và quyết tâm của khách hàng hay người dùng. Nếu thiếu những yếu tố này, sẽ dẫn đến nhiều sai sót và chi phí cao, thậm chí có thể nhanh chóng làm giảm sự nhiệt tình đối với cả dự án, bất kể nó được kỳ vọng như thế nào.
Sau nhiều năm kinh nghiệm triển khai MES cho đa lĩnh vực, Evomanu sẽ chỉ ra những sai lầm cần tránh khi giới thiệu và triển khai MES.
1. Thiếu tính minh bạch và mục tiêu rõ ràng trong quản lý dự án MES
Thiếu tính minh bạch và mục tiêu rõ ràng trong quản lý dự án MES là một trong những sai lầm nghiêm trọng cần tránh. Điều này thường xảy ra khi các doanh nghiệp không xác định rõ mục tiêu, phạm vi, trách nhiệm và kỳ vọng từ các bên liên quan, dẫn đến nhiều bất cập trong quá trình triển khai.
Hành động rõ ràng, đặc biệt nhấn mạnh vào mục tiêu, là vô cùng quan trọng. Nếu các doanh nghiệm đơn giản chỉ yêu cầu “Hệ thống thực thi sản xuất” là một cách tiếp cận sai lầm, giống như việc yêu cầu “Tôi cần một chiếc ô tô có động cơ” mà không có bất kỳ thông số kỹ thuật nào thêm. Các yêu cầu, mục tiêu và mục đích càng cụ thể, nhà phát triển giải pháp MES càng có thể thực hiện công việc hiệu quả và hiệu suất hơn.
Ví dụ, các mục tiêu cụ thể có thể bao gồm:
- Tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên,
- Sản xuất không cần giấy tờ,
- Tăng tính kiên quyết,
- Giảm thời gian sản xuất,
- Giảm lượng phế liệu.
Việc xác định rõ ràng các mục tiêu như vậy sẽ giúp doanh nghiệp và nhà cung cấp MES cùng hiểu rõ định hướng và có thể triển khai dự án đạt hiệu quả cao hơn.
2. Không cân nhắc tài chính dài hạn cho dự án MES
Đây thực sự là một vấn đề phản tác dụng đối với các hệ thống phức tạp như MES..
Khi triển khai MES, nhiều doanh nghiệp thường tập trung quá nhiều vào chi phí ban đầu để mua sắm phần cứng, phần mềm và thực hiện triển khai. Tuy nhiên, họ thường bỏ qua các chi phí vận hành và bảo trì lâu dài cho hệ thống này.
Doanh nghiệp cần đảm bảo rằng chất lượng tổng thể của dự án không bị ảnh hưởng bởi những “sự việc nhỏ nhặt” được cho là không quan trọng. Thực tế, ngay cả những chi tiết nhỏ nhặt nhất cũng là những “bánh xe quan trọng” trong cấu trúc của hệ thống MES. Việc đầu tư vào các dịch vụ như đào tạo, kiểm tra cho nhân viên cũng sẽ có tác động tích cực đến hiệu quả vận hành lâu dài.
Vì vậy, doanh nghiệp cần suy nghĩ kỹ lưỡng về tài chính dài hạn ngay từ ban đầu. Doanh nghiệp nên xem xét tổng chi phí sở hữu (TCO) trong nhiều năm, bao gồm cả các khoản đầu tư cho nâng cấp, mở rộng và bảo trì hệ thống. Đây mới chính là cách để đảm bảo MES hoạt động hiệu quả và bền vững lâu dài.
3. Thiếu sự tham gia và tích hợp của người dùng
Sự thật là, MES chỉ có thể thành công khi người dùng của nó có động lực sử dụng và vận hành hệ thống. Do đó, những người sẽ trực tiếp sử dụng MES sau này phải được tham gia vào các khâu quan trọng như thiết kế phần mềm, giao diện người dùng và tích hợp MES vào quy trình sản xuất. Kinh nghiệm và bí quyết của họ chính là kim chỉ nam để nhà phát triển MES đi đúng hướng.
Nếu bỏ qua vai trò then chốt của người dùng, dự án MES chỉ là những lý thuyết và ít có khả năng thành công trong thực tế. Những người dùng cuối cần được lắng nghe, tham vấn và tích hợp ngay từ giai đoạn đầu tiên, chứ không phải chỉ là những người thụ động nhận MES sau khi đã hoàn thiện.
Khi người dùng được tham gia sâu vào quá trình, họ sẽ có cảm giác gắn kết, trách nhiệm và sẵn sàng chấp nhận MES. Điều này giúp tăng khả năng chấp nhận và sử dụng hiệu quả hệ thống trong dài hạn. Ngược lại, việc không quan tâm đến người dùng có thể dẫn đến mất niềm tin, kháng cự và sử dụng MES kém hiệu quả.
4. Không tính đến sự phức tạp của cơ cấu sản xuất khi triển khai MES
Nhiều doanh nghiệp thường suy nghĩ rằng việc triển khai MES là một giải pháp “one-size-fits-all” – chỉ cần cài đặt hệ thống là xong. Tuy nhiên, thực tế lại hoàn toàn khác. Các môi trường sản xuất thường rất phức tạp, với nhiều quy trình, máy móc, nhân sự và dòng sản phẩm khác nhau. Đây là những yếu tố cần được phân tích kỹ lưỡng trước khi thiết kế và triển khai MES.
Ví dụ, một doanh nghiệp sản xuất linh kiện điện tử sẽ có quy trình và yêu cầu khác hẳn với một nhà máy dệt may. Việc triển khai MES trong hai môi trường này sẽ cần những thiết kế, cấu hình và tích hợp rất khác nhau để đáp ứng được nhu cầu cụ thể.
Nếu không phân tích kỹ lưỡng về cơ cấu sản xuất và chỉ cài đặt MES theo cách “một cỡ cho tất cả”, rất có thể hệ thống sẽ không phù hợp, gây ra nhiều vấn đề về tích hợp, sử dụng và cuối cùng là hiệu quả kém.
Vì vậy, trước khi triển khai MES, doanh nghiệp cần tiến hành phân tích toàn diện về các quy trình, thiết bị, nguồn lực và đặc thù của cơ cấu sản xuất. Từ đó, thiết kế và cấu hình MES một cách phù hợp, tránh tình trạng “cưỡng ép” hệ thống vào môi trường không phù hợp.
Chỉ khi hiểu rõ và tính đến sự phức tạp của cơ cấu sản xuất, doanh nghiệp mới có thể triển khai MES một cách hiệu quả, đáp ứng được các yêu cầu cụ thể. Đây là một trong những yếu tố then chốt quyết định thành công của dự án MES.
5. Kỳ vọng quá cao vào khả năng giải quyết mọi vấn đề của MES
Nhiều doanh nghiệp khi triển khai MES thường có những kỳ vọng quá lớn về khả năng của hệ thống này. Họ cho rằng chỉ cần cài đặt MES là có thể giải quyết hết mọi vấn đề trong quá trình sản xuất. Tuy nhiên, điều này là không chính xác.
Thực tế, MES là một giải pháp công nghệ phức tạp, được thiết kế để hỗ trợ các hoạt động sản xuất, nhưng không thể giải quyết tất cả các vấn đề của doanh nghiệp. MES có những chức năng, phạm vi và khả năng nhất định, không thể kỳ vọng nó sẽ là “vạn năng”.
Ví dụ, MES có thể giúp tự động hóa các quy trình, quản lý dữ liệu sản xuất, cải thiện hiệu suất và năng suất. Tuy nhiên, nó không thể thay thế hoàn toàn con người, không thể quyết định mọi chính sách, chiến lược của doanh nghiệp.
Khi kỳ vọng quá cao vào MES, doanh nghiệp sẽ dễ dàng bị thất vọng nếu hệ thống không đáp ứng được mọi yêu cầu. Họ sẽ coi MES là “thất bại” và từ bỏ, trong khi thực ra nguyên nhân nằm ở chỗ họ đã mong đợi quá nhiều vào hệ thống.
Do đó, đối với doanh nghiệp, việc xác định rõ phạm vi và khả năng của MES là rất quan trọng. Không nên kỳ vọng MES sẽ giải quyết hết mọi vấn đề, mà chỉ nên mong đợi nó sẽ hỗ trợ và cải thiện các hoạt động sản xuất trong phạm vi nhất định. Khi có những mong đợi thực tế và đúng đắn, doanh nghiệp sẽ dễ dàng tận dụng tối đa lợi ích của hệ thống MES.
6. Lựa chọn nhà cung cấp không đủ chuyên môn
Nhiều doanh nghiệp, khi muốn triển khai MES, thường chỉ tập trung vào yếu tố giá cả mà không quan tâm đến năng lực thực sự của nhà phát triển. Họ tìm kiếm những công ty cung cấp giải pháp MES với mức giá rẻ nhất, nhưng lại không xem xét đến kinh nghiệm, chuyên môn và năng lực của các nhà cung cấp này.
Sự thật là, triển khai MES là một nhiệm vụ vô cùng phức tạp, đòi hỏi sự am hiểu sâu về các quy trình sản xuất, công nghệ thông tin, quản lý dữ liệu và nhiều yếu tố khác. Nếu thuê một công ty không có trình độ chuyên môn về MES, doanh nghiệp sẽ gặp phải nhiều rủi ro và thách thức:
- Thiết kế và cấu hình không phù hợp: Nhà cung cấp không có đủ kiến thức về MES có thể sẽ thiết kế và cấu hình hệ thống không phù hợp với nhu cầu và đặc thù của doanh nghiệp, dẫn đến nhiều vấn đề trong quá trình vận hành.
- Tích hợp kém hiệu quả: Việc tích hợp MES với các hệ thống hiện có của doanh nghiệp đòi hỏi sự am hiểu sâu. Nếu nhà cung cấp không có năng lực này, sẽ gây ra nhiều gián đoạn và không phát huy được tối đa lợi ích của MES.
- Hỗ trợ và bảo trì kém: Sau khi triển khai, doanh nghiệp sẽ cần được hỗ trợ và bảo trì liên tục. Nếu nhà cung cấp không có đủ chuyên môn, sẽ gặp khó khăn trong việc xử lý các sự cố và nâng cấp hệ thống.
- Lãng phí chi phí và thời gian: Các vấn đề kể trên sẽ dẫn đến việc dự án kéo dài, chi phí tăng cao và hiệu quả sản xuất bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Hãy liên hệ với chúng tôi. Đội ngũ kỹ sư của Evomanu sẽ sẵn sàng hỗ trợ bạn triển khai phần mềm quản lý chi phí và hướng dẫn bạn thực hiện điều đó theo cách tốt nhất có thể. Evomanu đã tham gia triển khai thành công hàng trăm dự án MES cho các doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Với kiến thức và kỹ năng sâu rộng, chúng tôi hiểu rõ về các quy trình sản xuất, công nghệ và nhu cầu cụ thể của từng khách hàng. Điều này sẽ giúp chúng tôi thiết kế và cấu hình hệ thống MES một cách chính xác, phù hợp với từng doanh nghiệp.